Potrzeba przemieszczania się, a także transportu towarów towarzyszy ludzkości od samych początków cywilizacji. Rozwój środków transportu, jego organizacja i powszechność stanowiły o rozwoju danego miasta. Wraz z powiększaniem się obszaru danej społeczności, powstała również konieczność stworzenia warunków do szybkiego przemieszczania się w niej.
Do wybuchu II Wojny Światowej podstawowym środkiem transportu towarów i ludzi w Rzeszowie były zaprzęgi konne. Spora część mieszkańców ościennych gmin docierała do Rzeszowa pieszo. Celem migracji ludności był handel, a także konieczność dotarcia do urzędów, pracy, szkół, czy w celach towarzyskich. Pojazdy mechaniczne były w tamtych czasach "zarezerwowane" tylko dla nielicznej grupy mieszkańców.
fot. Najpopularniejszy środek transportu w okresie międzywojennym - dorożka, w głębi plac na którym obecnie stoi Komenda Wojewódzka Policji, w dorożce rodzina Józefa Wójcik - 1949 r.)
W okresie międzywojennym powoli rozwijała się komunikacja dalekobieżna. W 1925 r. powstała linia autobusowa pomiędzy Rzeszowem a Kolbuszową. Tuż przed wybuchem wojny autobusy wyjeżdżały z Rzeszowa do Błażowej, Czudca, Głogowa Małopolskiego, Jarosławia, Kolbuszowej, Krosna, Leżajska, Mielca, Niska, Przemyśla, Raniżowa, Rudnika n. Sanem, Sandomierza Sanoka, Sokołowa Małopolskiego i Tarnowa. Za połączenia odpowiedzialni byli prywatni przewoźnicy. Przystanek komunikacji dalekobieżnej znajdował się na Nowym Rynku (obecnie Plac Wolności).
Pewnego rodzaju zalążki komunikacji miejskiej miały miejsce w 1928 r. Wtedy to ówczesne władze Rzeszowa podjęły próbę stworzenia regularnej linii autobusowej służącej do przewożenia pasażerów z dwóch krańców Rzeszowa: Wygnańca i Pobitna.
fot. Prawdopodobny przebieg linii autobusowej na dzisiejszej mapie Rzeszowa
Przedsiębiorstwo autobusowe RAR rozpoczęło od czwartu 25 b.m. normalny ruch autobusowy na przestrzeni Wygnaniec - Dworzec - Nowe Miasto - Pobitno na razie jednym wozem, w przyszłości większą ilością. Cena jazdy w jedną stronę wynosi 25 groszy, a dla młodzieży szkolnej tylko 10 groszy. Nowość ta, tak pożyteczna i dogodna dla mieszkańców jest witana z uznaniem.
Trasa tej linii przebiegała prawdopodobnie od dzisiejszego Ogrodu Miejskiego im. Solidarności, następnie ul. Zamkową (nie istniała wtedy Lisa-Kuli i Cieplińskiego), ul. 3-go Maja, ul. Grunwaldzką do Dworca PKP, a następnie przez południową pierzeję Placu Wolności aż do Pobitna.
Pierwsza regularna miejska linia autobusowa nie kursowała zbyt długo. Kilkanaście dni później, 9 listopada 1928 r. została zawieszona, motywując to przestarzałym wozem. Jak informowała "Ziemia Rzeszowska", wstrzymanie kursowania autobusu było motywowane nadzieją na dostarczenie w najbliższym czasie nowych pojazdów. Nie wiadomo jakim pojazdem świadczono wówczas usługi transportowe. Pewnym jest natomiast, że mimo zapowiedzi do wybuchu II Wojny Światowej nie udało się ponownie uruchomić w Rzeszowie lokalnej komunikacji autobusowej.
Źródło:
- Gil Piotr, Historia Komunikacji Miejskiej w Rzeszowie, Rzeszów 2008